ေနာက္ေၾကာင္းမျပန္ေရး စိန္ေခၚမႈ ၁ဝ ခ်က္

Thursday, June 27, 2013
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျဖစ္ထြန္းသေႏၶတည္လာၿပီျဖစ္ေသာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးသည္ ယေန႔ကမၻာတြင္ အေကာင္းဆံုးေသာ ဒီမိုကေရစီႀကိဳးပမ္းမႈ သ႐ုပ္သကန္အျဖစ္ ထြက္ေပၚလာခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ မီးစာကုန္ဆီခန္းေနၿပီျဖစ္သည့္ ျပင္းထန္သည့္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္တြင္ ရာစုႏွစ္ထက္ဝက္တာခန္႔ က်ေရာက္ၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ဗဟိုဦးစီး ခ်ဳပ္ကိုင္မႈႏွင့္ ဖီလာဆန္႔က်င္ေသာ အမ်ားျပည္သူ ပါဝင္သည့္ စီပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္လူမႈေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖင့္ အသြင္သစ္ စနစ္တစ္ခုအတြင္းသို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။

တိုင္းျပည္၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၾကေသာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္
ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းတို႔ အေနျဖင့္ ၎တို႔၏ ေခါင္းေဆာင္မႈ အရည္အေသြးႏွင့္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး၏တည္ၿငိမ္မႈအား စမ္းသပ္မည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားအား ယေန႔ကာလျဖစ္ထြန္း တိုးတက္မႈမ်ားမွသည္ ေနာင္လာမည့္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြအထိ ရင္ဆိုင္သြားရ မည္ ျဖစ္သည္။

ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနျဖင့္ မၾကာေသးမီကာလက လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၊ အစိုးရထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ အႀကံေပးမ်ား၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူထုအေျချပဳ လူမႈေရးအဖဲြ႕အစည္းမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူမ်ား၊ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုအႀကံေပးႏိုင္ရန္တြက္ ျမန္မာျပည္သို႔ ထပ္မံသြားေရာက္ခဲ့ပါသည္။

အဆိုပါ ျမန္မာႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ သမိုင္းတြင္မည့္ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားအား ေဆာင္က်ဥ္းႏိုင္ရန္အတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္အား ထိန္းေက်ာင္းရာတြင္ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႕ရမည့္ အဓိကစိန္ေခၚမႈ ၁ဝ ခ်က္ကို ယင္းေဆြးေႏြးပဲြမ်ားမွတစ္ဆင့္ ကြၽန္ေတာ္ တို႔ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။

၁။ တပ္မေတာ္ကို ျပန္စိစစ္ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရးတြင္ ပါဝင္သည့္ တပ္မေတာ္၏ အခန္းက႑အား ျပန္လည္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုရန္ႏွင့္ ကြၽမ္းက်င္မႈ ျမႇင့္တင္ရန္တပ္မေတာ္က တုိင္းျပည္စီးပြားေရးတြင္ လႊမ္းမိုးထားျခင္းကို မဖယ္ရွားႏိုင္သမွ် ကာလပတ္လံုး ႏိုင္ငံေရးအရ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရးႏွင့္ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္နိုင္ရန္မွာ ခက္ခဲေနဦးမည္ ျဖစ္သည္။

တိုင္းျပည္၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအား စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ တစ္ရပ္အျဖစ္ မေျပာင္းလဲႏိုင္ပါက ႏိုင္ငံတြင္း ျဖစ္ပြားေနသည့္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ ဆင္းရဲမဲြေတမႈႏွင့္ မတည္ၿငိမ္မႈမ်ားမွာ အေတာမသတ္ ၿခိမ္းေျခာက္ေနဦးမည္ပင္ ျဖစ္သည္။

၂။ တရားေရးမ႑ိဳင္ကိုျပန္တည့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ခိုင္ခိုင္မာမႈရွိေစရန္ႏွင့္ တရားစီရင္ေရးက႑တိုးတက္ ခိုင္မာလာေစရန္ အစိုးရသစ္၏ ဖဲြ႕စည္းပံုတြင္ တရားစီရင္ေရးမွာ အားအနည္းဆံုးျဖစ္ေနသည္။ ယင္းမွာ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ထားသည့္ ပံုသ႑ာန္၏ ျပႆနာ တစ္စိတ္တစ္ေဒသမွ်သာ မဟုတ္ဘဲ၊ တရားစီရင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္က ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ အလြဲသံုးစားျပဳခဲ့သည္ အက်ဳိးရလဒ္ ျဖစ္သည္။ ထုိအေျခအေနေၾကာင ့္တရား႐းုံ မ်ားတငြ ္တရားဥပေဒ စုိးမိုးမႈရွိေစရန္၊ တရားမွ်တစြာ စီရင္ေဆာင္ရြက္ေပးသည္ဆိုသည့္ အခ်က္အေပၚ လူအမ်ားလက္ခံရန္အတြက္ အခက္ေတြ႔ေစခဲ့သည္။

၃။ တစ္ဦးခ်င္းစီကိုဂ႐ုစိုက္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တန္းတူေရးအတြက္ ထိေရာက္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေဖာ္ေဆာင္ရန္
ႏိုင္ငံေရးအရ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လမ္းစဥ္သည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားတန္းတူေရး ႀကိဳးပမ္းမႈအတြက္ မလံုေလာက္
ေသးပါ။ ခက္ခဲေသာ္လည္း လက္ေတြ႔က်သည့္ ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရးအရ အာဏာခဲြေဝမႈမ်ားႏွင့္ အေျခခံဥပေဒအား
ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ျပင္ဆင္ေရးဆဲြရန္တို႔ လို

အပ္ေနဦးမည္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဖက္ဒရယ္မူဝါဒအား မည္သို႔ အဓိပၸယ္ဖြင့္ဆိုမည္နည္းဆိုသည့္ ေလးနက္ သည့္ ျငင္းခံုေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျဖစ္ထြန္းလာေရး၊ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ အစိုးရမ်ား အားေကာင္းလာေစရန္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္တြင္ ဗဟိုခ်ဳပ္မွ ခ်ဳပ္ကိုင္သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အာဏာမ်ားအား ေျဖေလွ်ာ့ေပးရန္ ႀကိဳးစားျခင္းမ်ား မွာ အေရးႀကီးသည့္ ေျခလွမ္းမ်ား ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ၎တို႔မွာ ခုေရတြင္းတူး ခုေရၾကည္ေသာက္၍ ရသည့္ကိစၥရပ္ မ်ား မဟုတ္ေပ။

၄။ တုိင္းရင္းသားအေရးအေလးေပး တိုင္းရင္းသားတန္းတူေရးအတြက္ ထိေရာက္သည့္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေဖာ္ေဆာင္ရန္ ႏိုင္ငံေရးအရ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လမ္းစဥ္သည္ တိုင္းရင္းသားတန္တူေရး ႀကိဳးပမ္းမႈအတြက္ မလံုေလာက္ေသးပါ။ ခက္ခဲေသာ္လည္း လက္ေတြ႕က်သည့္ ႏိုင္ငံေရးစီပြားေရးအရ အာဏာခဲြေဝမႈမ်ားႏွင့္ အေျခခံဥပေဒအား ျဖည္းျဖည္းခ်င္းျပင္ဆင္ေရးဆဲြရန္တို႔ လိုအပ္ေနဦးမည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဖက္ဒရယ္ မူဝါဒအား မည္သို႔ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုမည္နည္းဆိုသည့္ ေလးနက္သည့္ ျငင္းခုန္ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျဖစ္ထြန္းလာေရး၊ တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ အစိုးရမ်ား အားေကာင္းလာေစရန္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္တြင္ ဗဟိုမွခ်ဳပ္ကိုင္သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အာဏာမ်ားအား ေျဖေလွ်ာ့ေပးရန္း ႀကိဳးစားျခင္းမ်ားမွာ အေရးႀကီးသည့္ေျခလွမ္းမ်ား ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ၎တို႔မွာ ခုေရတြင္းတူး ခုေရၾကည္ေသာက္၍ရသည့္ ကိစၥရပ္မ်ား မဟုတ္ေပ။

၅။ မတူတာေတြကိုသည္းခံ ဘာသာေရးႏွင့္လူမႈေရး ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ သည္းခံစိတ္ေမြးႏိုင္ရန္ ဘာသာမတူသည့္ လူအုပ္စုႏွစ္ခုၾကား အုပ္စုလိုက္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ျခင္းမွာ ေဒသတြင္း ျပႆနာတစ္ရပ္မွသည္ က်ယ္ျပန္႔သည့္ ပဋိပကၡတစ္ခုအသြင္သို႔ ကူးေျပာင္ းသြားေစရန္ အခြင့္ေကာင္းေစာင့္ေနသည့္ ေတာေၾကာင္အုပ္စုမ်ားအတြက္ ေရခံေျမခံေကာင္း တစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။ ရဲမ်ားအေနျဖင့္ အုပ္စုလိုက္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားအား ထိထိေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္တားဆီးႏိုင္ရန္ စနစ္တက်စုဖဲြ႔ ေလ့က်င့္ထားရမည္ ျဖစ္သည္။

တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ လူမႈအဖဲြ႕အစည္းမ်ား၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ လက္ရွိအေျခအေနသည္ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္မရွိသည့္အျပင္ ဘက္လိုက္မႈမ်ားလည္းရွိေနေၾကာင္း အလ်င္အျမန္ အသိမွတ္ျပဳျခင္း၊ ပညာေပးျခင္း၊ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သင့္သည္။

ယခုေဆာင္းပါးမွာ Asian Society ၏ “Sustaining Myanmar}s Transition: Ten Critical Challenges’’ ေဆာင္းပါးကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။

Asian Society သည္ ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ အျမတ္မယူ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး၊ အာရွႏွင့္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ား အၾကား အႏုပညာ၊ ပညာေရး၊ မူဝဒါဒေရးႏွင့္ စီးပြားေရးက႑မ်ား တစ္ၿပိဳင္တည္း ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ဦးေဆာငႀ္ကဳိးပမ္းေနသည့္ အဖြဲ႔ျဖစ္သည္။ ေဆာင္းပါးကို Asian Society ၏ အႀကီးတန္း အႀကံေပးလည္းျဖစ္သည့္ ပရက္ဆီလာကလက္ႏွင့္ ထုိအဖြဲ႔၏ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ မူဝါဒေရးရာ စီမံကိန္း၏ ဒုဥကၠ႒ျဖစ္ေသာ ဆူဇန္ဒမာဂ်ီယိုတို႔ ပူးေပါင္းေရးသားထားသည္။

Mizzima - News in Burmese