ျမန္မာေက်ာင္းသားဆႏၵျပသူေတြအေပၚ ျမန္မာလံုၿခံဳေရး တပ္ေတြအေနနဲ႔ အင္အား အလြန္အကၽြံ သံုးခဲ့တာ အတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆး အေရးယူမႈေတြ ျပဳလုပ္ေပးဖို႔ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔တခုက ျမန္မာအစိုးရ ကို ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
HRW လို႔ အတိုေကာက္ေခၚတဲ့ ဒီလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ရာမွာ ျမန္မာရဲေတြနဲ႔ အရပ္၀တ္ လူမိုက္ေတြက ေက်ာင္းသားဆႏၵျပသူေတြကို မၾကာခင္ ရက္ေတြအတြင္း အလြန္အကၽြံ အင္အားသံုး ၿဖိဳခြင္း ခဲ့တာဟာ အရင္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေခတ္ အတိတ္ဆိုးကို ျပန္သြားသလို ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေ၀ဖန္႐ႈတ္ခ်လိုက္ပါ တယ္။
ဒီလူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ Brad Adams က သူ႔အဖြဲ႔အေနနဲ႔ အဓိက ေတာင္းဆုိလုိ တာကို အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။
“လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ အဂၤါေန႔က ေက်ာင္း သားေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့တာကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေပးပါ။ ဒီလိုျဖစ္ခဲ့တာက အရင္နည္းေတြအတိုင္း ရဲေတြနဲ႔ လက္႐ံုးတပ္ေတြက လုစုလူေဝးေတြကို ဝင္႐ိုက္တဲ့ေခတ္ကို တကယ့္ကို ေၾကာက္စရာေကာင္းေအာင္ ျပန္ သြားေနတာပါ။”
Brad Adams က ဆက္ၿပီး အခုလို အရင္ပံုစံအတုိင္း ေခတ္ေဟာင္းကို ျပန္သြားသလို ျဖစ္တာက လက္ ရွိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ထိခိုက္ေစႏုိင္တယ္။ ဒါ့အျပင္ ေက်ာင္းသားေတြ အခုလို ဆႏၵျပတာက အစိုးရ ဘက္ကေန အခုလို ႏွိမ္နင္းဖို႔ စိုးရိမ္ရေလာက္ေအာင္ အရင္လို အင္အားကလည္း မမ်ားဘူးလို႔ ဆက္ေထာက္ျပပါတယ္။
“ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ အစိုးရကိုျဖဳတ္ခ်ပစ္မဲ့ အေနအထားမ်ိဳးမွာ မရွိပါဘူး။ ၁၉၈၈ တုန္းကလိုမ်ိဳး ျပန္ျဖစ္ဖို႔ မရွိပါဘူး။ လမ္းေပၚက အေရအတြက္က ေထာင္နဲ႔ေသာင္းနဲ႔ခ်ီၿပီး မ်ားတာမဟုတ္ပါဘူး။ ရာအနည္းငယ္ခ်ီၿပီးပဲ ရွိတာပါ။ ဘာေၾကာင့္မို႔ ရဲေတြကို အခုလို ေက်ာင္းသားေတြကို ႐ိုက္ႏွက္ၿဖိဳခြဲပစ္ဖို႔ အတည္ျပဳေပးခဲ့တယ္ဆို တာ နားလည္ဖို႔ အရမ္းခက္ေနပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ ၁၀ ရက္နဲ႔ မတ္လ ၅ ရက္က ဆႏၵျပပြဲေတြထဲမွာ လက္႐ုံးတပ္လို႔ေခၚတဲ့ အရပ္၀တ္ လူမိုက္ေတြကို သံုးခဲ့တာက အတိတ္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္က သံဃာေတာ္ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းမႈေတြ ကို ျပန္သတိရေစတယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔က ဆက္ေထာက္ျပပါတယ္။ Brad Adams ကပဲ အခုလို တရားမ၀င္ အင္အားသံုးခဲ့တာကို ေထာက္ျပၿပီး၊ တရား၀င္ေအာင္ အခုလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသင့္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
“ဒါကေတာ့ လံုးဝ တရားမဝင္ လုပ္ရပ္ေတြ ျဖစ္သြားတဲ့ ေန႔တေန႔ပါ။ တရားဝင္ေအာင္ လုပ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ရဲေတြကိုပဲ သံုးပါ။ ရဲေတြအေနနဲ႔ လူစုလူေဝး စီမံခန္႔ခြဲရာမွာ ႏိုင္ငံတကာ စံေတြအတိုင္း လုပ္ရာမွာ ေသနတ္နဲ႔ အင္အားကို တတ္ႏိုင္သေရြ႕မသံုးဘဲ ေျဖရွင္းသင့္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ဒီလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာလည္း ကုလသမဂၢရဲ႕ အင္အားသံုးမႈနဲ႔ ေသနတ္လက္ နက္သံုးမႈ စံေတြကို ရွင္းျပထားပါတယ္။ ဒီစံေတြထဲမွာ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အရာရွိေတြအေနနဲ႔ အၾကမ္းမဖက္ တဲ့နည္းေတြကို အတတ္ႏုိင္ဆံုးသံုးၿပီးမွ အင္အားသံုးသင့္တယ္။ အင္အားသံုးဖို႔ မလြဲမေရွာင္သာ ျဖစ္လာရင္ လည္း ရင္ဆုိင္ရတဲ့ အႏၱရာယ္ ႀကီးမားမႈ အတုိင္းအဆထက္ မလြန္ကၽြံေအာင္ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း လုပ္ရမယ္လို႔ ဆုိထားတာကို လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ေထာက္ျပထားပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ Brad Adams ကလည္း အခုလိုျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာဘက္က အထူးသျဖင့္ ဥေရာပသမဂၢ အေနနဲ႔ ျမန္မာရဲအရာရွိေတြကို ေပးေနတဲ့ သင္တန္းေတြအေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာေတြ၊ ထိခိုက္စ ရာေတြ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လို႔လည္း ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ Brad Adams က ဆက္ၿပီး တကယ္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းအေနနဲ႔ အခုလို ျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာမွာ ၀ိုင္းေ၀ဖန္တာ ထိခိုက္မွာကို စိုးရိမ္မယ္ဆိုရင္ ျပင္ဆင္ဖုိ႔အတြက္ အခုလို အခြင့္အလမ္း ရွိတယ္လို႔လည္း ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။
“သူတို႔အေနနဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ အေလးအနက္လုပ္ၿပီး တာဝန္ရွိခဲ့သူေတြကို အလုပ္ျဖဳတ္ပစ္တာေတြ၊ မလိုအပ္ဘဲ ဆႏၵျပသူေတြအေပၚ အင္အားသံုးခဲ့သူေတြကို အေရးယူတာေတြ လုပ္ျပရင္ေတာ့ ဒီျဖစ္ရပ္ဆိုး ကို အက်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းပစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ခုလိုလုပ္ရင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအေပၚ သက္ဝင္ယံုၾကည္တာ ကို ျပတာေပါ့ေလ။”
အခုလို ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ေက်ာင္းသားဆႏၵျပမႈအေပၚ အလြန္အကၽြံ အင္အားသံုးမႈကို ကမၻာ့ကုလသမဂၢ၊ အေမရိကန္အစိုးရ၊ အီးယူ ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔တုိ႔ကလည္း ေ၀ဖန္ ျပစ္ တင္ ႐ႈတ္ခ်လိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕ မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ ၅ ရက္ေန႔က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားဆႏၵျပပြဲ ေထာက္ခံတဲ့ ဆႏၵျပပြဲမွာ ျဖစ္ခဲ့မႈအ တြက္ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ အမိန္႔ထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဒီတပတ္ အဂၤါေန႔မွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ လက္ပံတန္း တုိက္ခိုက္မႈအတြက္ေတာ့ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ မဖြဲ႔ ရေသးပါဘူး။
လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ Brad Adams ကေတာ့ အေရးႀကီးတာက ေနာက္ တေခါက္ အခုလို ထပ္မျဖစ္ေအာင္ သမၼတနဲ႔ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး အပါအ၀င္ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြက ကတိက၀တ္ ေပးသင့္တယ္လို႔ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
VOA
VOA
No comments:
Post a Comment