တေပါင္းလသည္ ျမန္မာ လမ်ားတြင္ ဆယ့္ႏွစ္လေျမာက္ ျဖစ္၍ တစ္ႏွစ္ တာ၏
ေနာက္ဆံုးလ ျဖစ္သည္။ တေပါင္းလ၏ ပထမ လဝက္ သည္ ေဆာင္းရာသီတြင္ က်ေရာက္၍ ဒုတိယ
လဝက္ သည္ ေႏြရာသီ တြင္ က်ေရာက္ကာ ေဆာင္းကူးေႏြစ သာယာလွေသာ လရာသီ ျဖစ္ သည္။
တေပါင္းလ၏ အဓိပၸာယ္ကို ျမန္မာလ အမည္မ်ား စာအုပ္တြင္-
(၁) ပူပန္ျခင္းေကာင္းေသာလ ဟတပသွ်ား [(သကၠတ) = တေပါင္း]။
(၂) ပူေသာေႏြရာသီသို႔ က်ေရာက္ေသာလ [တပ(ပါဠိ)=တေပါင္း]
(၃) ထန္းခ်က္လ၊ ထန္းရည္ကိုက်ဳိ၍ ထန္းလ်က္ခ်က္ေသာလ [တာလ-တာလ္တန္း=
တ(ထန္း)+ေပါင္း =ခ်က္ေသာလ] ဟုေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တေပါင္းလသုိ႔ေရာက္လာသည့္အခါ ျမစ္မ်ား၊ ေခ်ာင္းမ်ား၌ ေရစစ္ကာ သဲခံု၊ ေသာင္ခံု ျဖဴျဖဴေဖြးေဖြး ကေလးမ်ား ထိုမွ ဤမွေပၚထြန္း လာေလ့ရွိသည္။ ထို႔အျပင္ ထိုရာသီ သည္ လယ္ထြက္ယာထြက္ သီးႏွံမ်ားကို ေရာင္းခ်ခ်ိန္ ျဖစ္သျဖင့္ ေတာင္သူ ဦးႀကီးတို႔ ေငြစရႊင္ သည့္ရာသီ ျဖစ္ေပသည္။ လယ္ယာ လုပ္ငန္းမ်ား ၿပီးစီး၍ လုပ္ငန္းခြင္မွ အနား ယူခ်ိန္လည္း ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ အေၾကာင္း ညီၫြတ္ေသာ အခ်ိန္ျဖစ္၍ ျမန္မာ ဘုရင္မ်ားသည္ ထိုလတြင္ သဲပံု ေစတီပဲြကို ရာသီပဲြ အျဖစ္ သတ္မွတ္၍ ေရႊနန္းေတာ္ႀကီး မွသည္ ေက်းလက္ေတာရြာ ကေလးမ်ား အထိ ၿခိမ့္ၿခိမ့္သဲ ဆင္ႏဲႊက်င္းပ ခဲ့ၾကသည္။ သဲပံုေစတီ ပဲြေတာ္ကား ဗုဒၶဘာသာမွ ဆင္းသက္လာသည့္ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈ ပဲြေတာ္ ျဖစ္သျဖင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶသာသနာ စတင္ထြန္းကား လာခ်ိန္ကပင္ ရွိခဲ့ေသာ ပဲြေတာ္ဟု ယူဆရေပသည္။
http://bit.ly/14ghMmq
တေပါင္းလ၏ အဓိပၸာယ္ကို ျမန္မာလ အမည္မ်ား စာအုပ္တြင္-
(၁) ပူပန္ျခင္းေကာင္းေသာလ ဟတပသွ်ား [(သကၠတ) = တေပါင္း]။
(၂) ပူေသာေႏြရာသီသို႔ က်ေရာက္ေသာလ [တပ(ပါဠိ)=တေပါင္း]
(၃) ထန္းခ်က္လ၊ ထန္းရည္ကိုက်ဳိ၍ ထန္းလ်က္ခ်က္ေသာလ [တာလ-တာလ္တန္း=
တ(ထန္း)+ေပါင္း =ခ်က္ေသာလ] ဟုေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တေပါင္းလသုိ႔ေရာက္လာသည့္အခါ ျမစ္မ်ား၊ ေခ်ာင္းမ်ား၌ ေရစစ္ကာ သဲခံု၊ ေသာင္ခံု ျဖဴျဖဴေဖြးေဖြး ကေလးမ်ား ထိုမွ ဤမွေပၚထြန္း လာေလ့ရွိသည္။ ထို႔အျပင္ ထိုရာသီ သည္ လယ္ထြက္ယာထြက္ သီးႏွံမ်ားကို ေရာင္းခ်ခ်ိန္ ျဖစ္သျဖင့္ ေတာင္သူ ဦးႀကီးတို႔ ေငြစရႊင္ သည့္ရာသီ ျဖစ္ေပသည္။ လယ္ယာ လုပ္ငန္းမ်ား ၿပီးစီး၍ လုပ္ငန္းခြင္မွ အနား ယူခ်ိန္လည္း ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ အေၾကာင္း ညီၫြတ္ေသာ အခ်ိန္ျဖစ္၍ ျမန္မာ ဘုရင္မ်ားသည္ ထိုလတြင္ သဲပံု ေစတီပဲြကို ရာသီပဲြ အျဖစ္ သတ္မွတ္၍ ေရႊနန္းေတာ္ႀကီး မွသည္ ေက်းလက္ေတာရြာ ကေလးမ်ား အထိ ၿခိမ့္ၿခိမ့္သဲ ဆင္ႏဲႊက်င္းပ ခဲ့ၾကသည္။ သဲပံုေစတီ ပဲြေတာ္ကား ဗုဒၶဘာသာမွ ဆင္းသက္လာသည့္ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈ ပဲြေတာ္ ျဖစ္သျဖင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶသာသနာ စတင္ထြန္းကား လာခ်ိန္ကပင္ ရွိခဲ့ေသာ ပဲြေတာ္ဟု ယူဆရေပသည္။
http://bit.ly/14ghMmq
No comments:
Post a Comment