သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ Boao ဖိုရမ္ တက္ေရာက္

အေရွ႕နဲ႔အေနာက္ အာရွႏိုင္ငံေတြၾကား ကူးလူးဆက္ဆံေရးမွာ ပထ၀ီ အေန အထားအရ အေရးပါတဲ့ အေနအထား မွာရွိေန တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ ငံက ေဒသတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးမွာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ ဖို႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္း လဲေရးေတြ လုပ္ေနတယ္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဒီကေန႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ဟိုင္နန္မွာ က်င္းပတဲ့ ဘိုေအာအစည္းအေ၀း (Boao Forum) ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ သမၼတအျဖစ္နဲ႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ သြားေရာက္တဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က တင္ျပထားပါတယ္။ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င္းပင္ရဲ႕ ဖိတ္ၾကားခ်က္နဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာေရာက္ေနတဲ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ဟိုင္နန္မွာ သံုးရက္ၾကာက်င္းပတဲ့ ဘိုေအာဖိုရမ္ အစည္းအေ၀းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ေျပာင္းလဲမႈေတြကေန ေဒသတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ကူညီပံ့ပိုးႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
“ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ေဒသတြင္း စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကို ထိန္းထားႏုိင္ေရး အပါ အ၀င္ ေဒသ တြင္းမွာရွိ တဲ့ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနသလို ထင္သာျမင္သာရွိၿပီး တာ၀န္ယူမႈရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေရွ႕နဲ႔အေနာက္ အာရွႏိုင္ငံေတြၾကား ကူးလူးဆက္ဆံေရးအတြက္ ပထ၀ီအေနအထားအရ အေရးပါတဲ့ အေနအထားမွာ ရွိေနတာမို႔ တိုးတက္လာမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန ေဒသတြင္းဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ မွာျဖစ္ပါတယ္။”

သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ ေသာၾကာေန႔ညေနကေတာ့ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံ အျပန္အလွန္ေလးစားမႈနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔အျပင္ ေက်ာက္ျဖဴေရနက္ဆိပ္ကမ္း အပါအ၀င္ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကိစၥရပ္ေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ စေနေန႔မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ CNMM သတၳဳတြင္း ကုမၸဏီအႀကီးအကဲ၊ North Petrol Chemical Corporation ဥကၠ႒ တို႔နဲ႔ သီးျခား ေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့အျပင္ ဟိုင္နန္ျပည္နယ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးနဲ႔ အဖြဲ႔ ကို လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။

လက္ရွိတည္ေဆာက္ေနတဲ့ ၉၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ၿပီးစီးေနၿပီျဖစ္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ကေန ယူနန္အေရာက္ ပိုက္လိုင္းသြယ္တန္းတဲ့ကိစၥ၊ နီကယ္နဲ႔ေက်ာက္မီးေသြးတူးေဖာ္ေရး ကိစၥေတြအျပင္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား စီမံကိန္းဆိုင္ရာေတြကိုပါ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ သမၼတ႐ံုး ၀က္ဘ္ဆိုက္မွာေဖာ္ျပထားပါတယ္။ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးမွာ ေလာေလာဆယ္ အဆင္မေျပတာေတြ ရွိေနေပမဲ့ ေသနဂၤဗ်ဴဟာ မဟာမိတ္စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးဟာ သိပ္ၿပီး ဆိုးဆိုးရြားရြား မရွိလွဘူးလို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူ ေဒါက္တာ လွေက်ာ္ေဇာက သံုးသပ္ပါတယ္။ အခု တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာက်င္းပေနတဲ့ ဘိုေအာ ဖိုရမ္ကို ျမန္မာနဲ႔ အာရွႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားအျပင္ အေမရိ ကန္ႏိုင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ပါ တက္ေရာက္လာ တာေတြ႔ရတယ္ လို႔ ေဒါက္တာ လွေက်ာ္ေဇာ က ေျပာ ပါတယ္။

“အာဆီယံႏိုင္ငံ ၁၀ ႏိုင္ငံလံုးလည္း တက္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကာဇက္စတန္ တို႔၊ ပါကစၥတန္တို႔၊ အိႏိၵယတို႔ အဲဒီလိုႏိုင္ငံေတြလည္း တက္တယ္။ ၾသစေၾတးလ်တို႔ နယူးဇီလန္တုိ႔ အဲဒီဘက္ ကႏိုင္ငံေတြ လည္း တက္တယ္။ အဓိက က အာရွတိုက္ကေပါ့ေလ။ အေတာ္မ်ားမ်ား တက္ၾကတယ္။ မဟာသီရာ တို႔ဘာတို႔ ရွိစဥ္ကတည္းက သူတို႔ကို အာရွတိုက္ရဲ႕ အီးယူလိုျဖစ္ေအာင္ေပါ့။ Asia union လိုျဖစ္ေအာင္ သူတုိ႔စၿပီး စီးပြားေရးအရ ေပါင္းစည္းႏိုင္ေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ လုပ္ၾကတာ။ အဲဒီကေန ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္းကေန Free Trade လုပ္ၾကတယ္။ အခ်င္းခ်င္း သူတို႔ swap system လုိ႔ေခၚတယ္ေလ။ ကုန္သြယ္ေရးလုပ္ရင္ ၾကားခံေဒၚလာေငြ မထားေတာ့ဘူး။ သူ႔ႏိုင္ငံကေငြပဲေပး၊ အဲဒီလို swap system ဘ႑ာေရး စနစ္ တခုကို ေဖာ္ေဆာင္တာေပါ့ အာရွတိုက္မွာ။” ဒီႏွစ္ဖိုရမ္မွာ ထူးထူးျခားျခား တက္ေရာက္လာတဲ့ႏိုင္ငံေတြ၊ အရင္မတတ္ဖူးေသးတဲ့ ႏုိင္ငံက ဘယ္သူေတြပါလဲ။ -

“အဲဒါေတာ့ အခု က်မတို႔သိရသေလာက္ေတာ့ အေမရိကားတခုပဲ ရွိေသးတယ္။ အေမရိကားက ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအဆင့္ ျဖစ္မွာေပါ့။ အဲဒါ ပထမဦးဆံုး တတ္လာတာပဲ။” ျမန္မာႏိုင္ငံကေရာ။ -

“ျမန္မာႏိုင္ငံက ေတာက္ေလွ်ာက္တက္ေနတာပါ။ ႏွစ္တိုင္းတက္တယ္။” ဒီႏွစ္မွာမွ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ကိုယ္တိုင္တက္တာေပါ့။ - “သမၼတကိုယ္တိုင္တက္တာ ဟုတ္တယ္။ သမၼတကို ကိုယ္တိုင္တက္ဖို႔လည္း ရွီက်င့္ဖ်င္ကိုယ္တိုင္က ဖိတ္တာ။ သမၼတႀကီးကိုယ္တိုင္ တက္ပါဆိုၿပီးေတာ့ လွမ္းဖိတ္လို႔ သူက လာတာ။ ခါတိုင္းႏွစ္ေတြက ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးစိုး၀င္း တို႔ တက္ဖူးတယ္။ ဦးသိန္းစိန္လည္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဘ၀က လာဖူးတယ္။” အခုသမၼတအျဖစ္နဲ႔ ဦးသိန္းစိန္လာတာကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဘယ္လိုႀကိဳ ဆုိလဲ။ ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာရဲ႕ အျမင္ သိပါရေစ။ - “တကယ္ေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ ျမန္မာျပည္နဲ႔က အင္မတန္ရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံမႈရွိတာကိုေနာ္။ န၀တ တို႔ နအဖ တို႔ရွိကတည္းက။ ဦးသိန္းစိန္တို႔ကို လည္း ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ သူက ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ခင္ခင္မင္မင္ ဆက္ဆံတဲ့သေဘာပါပဲ။ ေနာက္ ျမန္မာျပည္နဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ကလည္းေသနဂၤဗ်ဴဟာ မဟာမိတ္ဖြဲ႔ေရး ဆိုတဲ့ စာခ်ဳပ္ေတြဘာေတြေတာင္ ခ်ဳပ္ထား ၿပီးၿပီေလ။ ဒါေၾကာင့္မိုလို႔ သူတို႔ဆက္ဆံေရးကေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။” သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ တက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ တ႐ုတ္-ျမန္မာဆက္ဆံေရးကိုေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ အေနနဲ႔ ဘယ္လိုျမင္ပါလဲ။ -

“အဖုအထစ္ေတြကေတာ့ ရွိတာေပါ့။ ဥပမာအားျဖင့္ ျမစ္ဆံုကိစၥလို ဟာမ်ိဳးေပါ့။ ေနာက္ အခု လက္ပံေတာင္းေတာင္ ကိစၥတို႔။ အဖုအထစ္ေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တ႐ုတ္ကေတာ့ ၾကည့္ရတာ သူက ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ တစံုတရာ ဆက္ဆံထားတာက ထဲထဲ၀င္၀င္ ရွိထားတယ္ထင္တယ္။ သူတို႔ဘက္က သိပ္ စိုးရိမ္ပူပန္ပံု မရပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ ဒီမွာ စကား၀ိုင္းေတြ ဘာေတြေပါ့၊ ဒိုင္ယာေလာ့ေတြဘာေတြမွာေတာ့ တခ်ိဳ႕ ပါေမာကၡေတြ ေျပာေနတာရွိတာေပါ့။ ျမန္မာျပည္ကို အေမရိကန္က ထုိး၀င္လာတာဟာ သူတုိ႔ကို ရည္ရြယ္တာသာ ျဖစ္တယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ အုိဘားမား တို႔အစိုးရရဲ႕ ေျခလွမ္း
တခုသာ ျဖစ္တယ္၊ ဒီလိုေတာ့ ေျပာတာေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရကိုယ္ႏွိက္က သိပ္ၿပီး ပူပန္မႈရွိပံုမရပါဘူး။”

VOA